85 730 31 34

Dnia 24 listopada 2018r w budynku klasztornym parafii Matki Bożej z Góry Karmel odbyła się konferencja naukowa, w której udział wzięli:

Prokurator Zbigniew Kulikowski, profesor Iwona Teul (antropolog), doktor Jarosław Piątek (genetyk), doktor Marcin Zwolski (historyk), Adam Falis (archeolog).

W spotkaniu uczestniczyli również przedstawiciele Urzędu Miasta i Gminy Bielsk Podlaski, Starostwa Powiatowego oraz mieszkańcy.

Konferencja miała na celu przedstawienie wyników prac IPN, które były przeprowadzone na terenie klasztoru w latach 2016-2017.

Siedziba PUBP

UB zajęło obiekt klasztoru we wrześniu/październiku 1944 r. W budynku głównym, otoczonym murem w kształcie czworoboku z wieżyczkami, urządzono m.in. pokoje przesłuchań, świetlicę, kuchnię i stołówkę. W niewielkim budynku znajdującym się na wewnętrznym dziedzińcu urządzono areszt. Był on położony od strony ulicy, przylegał do muru zewnętrznego. Znajdowały się w nim cztery cele, kuchnia i pomieszczenie w wejściu, w którym przebywał strażnik. Po drugiej stronie placu znajdował się karcer.

Ciekawą informację podawał latem 1945 r. ówczesny Urząd Wojewódzki w Białymstoku, wg którego budynek był użytkowany nie tylko przez UB, ale też „sowieckie NKWD”.

Śledztwa, jakie przechodzili więźniowie PUBP w Bielsku Podlaskim były szczególnie ciężkie. Wielu więźniów zostało zamęczonych w ich trakcie. Świadkowie wspominają o rozstrzeliwaniu więźniów bez wyroku pod murem zwanym „ścianą śmierci”. Zwłoki zamęczonych, rozstrzelanych, a także przywiezionych z obław, topiono w studni na dziedzińcu klasztornym, palono i grzebano na dziedzińcu, wywożono do lasu w Pilikach (miejsce masowych mogił z okresu hitlerowskiego) i na cmentarz, gdzie przez pewien czas PUBP miał wydzieloną przestrzeń. W późniejszych latach podczas robót ziemnych odnajdowano na dziedzińcu obiektu kości ludzkie.

Oryginalną torturą bielskiego UB było umieszczenie w murowanym piecu chlebowym, który znajdował się w areszcie. Było to podobne do umieszczania w karcerze, tylko bardziej okrutne – wepchnięty do pieca więzień nie miał możliwości zrobienia jakiegokolwiek ruchu, a na głowę kapała mu cały czas woda.

Prace zespołu badawczego doprowadziły do odnalezienia czterech szkieletów ludzkich oraz dużą liczbę wymieszanych ludzkich szczątków. Odnaleziono również liczne dokumenty, które potwierdzały martyrologię osób więzionych przez UB w budynkach klasztornych.

Na zakończenie konferencji Ks. Proboszcz wyraził wdzięczność naukowcom, którzy wykonali tę pracę i przedstawili jej wyniki. Podziękował również osobom, które przygotowały konferencję oraz sponsorom: Firma SUEMPOL, Urząd Miasta i Urząd Gminy Bielsk Podlaski, Zakład Energetyki Cieplnej, Janusz Kuptel, Roman Żero, Wojciech Żero, Iwona Prokopiuk, Łucja Kuczyńska, Warsztaty Terapii Zajeciowej Przedszkole Karmelki.